Đề thi tiếp cận thi Tốt nghiệp THPT môn Ngữ văn năm 2021 - Trường THPT Trần Quốc Tuấn (Có đáp án)

Nội dung text: Đề thi tiếp cận thi Tốt nghiệp THPT môn Ngữ văn năm 2021 - Trường THPT Trần Quốc Tuấn (Có đáp án)

1. SỞ GD VÀ ĐT QUẢNG NGÃI KỲ THI TIẾP CẬN THI TỐT NGHIỆP THPT 2021 TRƯỜNG THPT TRẦN QUỐC TUẤN Bài thi: NGỮ VĂN Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề ĐỀ THI CHÍNH THỨC (Đề thi có 02 trang) I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) Đọc đoạn trích: Ôi lòng Bác bao la trong Di chúc Vẫn hạt lúa củ khoai chân chất bình thường Cả dân tộc khóc Người thương mình nhất Người được thương trên tất cả người thương Người suốt đời quên mình cho Tổ quốc Khi ra đi chỉ dép lốp chiến trường Nguồn ánh sáng đến muôn đời chẳng tắt Vượt cao hơn sự chết vẫn soi đường Ba Đình nức nở và ròng ròng nước mắt Muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương. Ôi ta khóc tim ta dường như xé Từ trái tim giọt lệ hóa câu nguyền Ta chẳng giấu trước bạn bè quốc tế Nỗi đau này cao cả thiêng liêng. (Trích Muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương, Việt Phương, 100 bài thơ chọn lọc thế kỷ XX, NXB Hội Nhà văn, 2007, tr. 238) Thực hiện các yêu cầu sau: Câu 1. Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào? Câu 2. Chỉ ra hai hình ảnh trong đoạn trích diễn tả sự tiếc thương vô hạn của mọi người trước sự kiện Bác Hồ qua đời. Câu 3. Những dòng thơ sau giúp anh/chị hiểu gì về tấm lòng và lối sống của Bác? Người suốt đời quên mình cho Tổ quốc Khi ra đi chỉ dép lốp chiến trường Câu 4. Anh/Chị hãy nhận xét về tình cảm của tác giả đối với vị lãnh tụ kính yêu được thể hiện trong đoạn trích. II. LÀM VĂN (7,0 điểm) Câu 1 (2,0 điểm) Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của tình yêu thương trong cuộc sống.
2. SỞ GD VÀ ĐT QUẢNG NGÃI KỲ THI TIẾP CẬN THI TỐT NGHIỆP THPT 2021 TRƯỜNG THPT TRẦN QUỐC TUẤN Bài thi: NGỮ VĂN Thời gian làm bài: 120 phút ĐÁP ÁN – THANG ĐIỂM VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM Môn thi: NGỮ VĂN (Đáp án – Thang điểm và hướng dẫn chấm gồm có 05 trang) Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 3,0 1 Thể thơ của đoạn trích: thể thơ tự do 0,50 Hướng dẫn chấm: + Thí sinh trả lời đúng thể thơ của đoạn trích: cho 0,5 điểm + Thí sinh trả lời sai: không cho điểm 2 Những hình ảnh trong đoạn trích diễn tả sự tiếc thương vô hạn của mọi 0,75 người trước sự kiện Bác Hồ qua đời: - Cả dân tộc khóc Người thương mình nhất - Ba Đình nức nở và ròng ròng nước mắt - Ôi ta khóc tim ta dường như xé - Nỗi đau này cao cả thiêng liêng Hướng dẫn chấm: + Thí sinh nêu được 2 trong 4 hình ảnh trên: cho 0,75 điểm + Thí sinh nêu được 1 trong 4 hình ảnh trên: cho 0,50 điểm 3 Tấm lòng và lối sống của Bác thể hiện qua các dòng thơ: 0,75 - Tấm lòng: Suốt cuộc đời, Bác luôn luôn sẵn sàng quên mình để hướng tới hoài bão lớn lao: đem lại độc lập tự do cho Tổ quốc và hạnh phúc của nhân dân. - Lối sống: giản dị, thanh bạch. Hướng dẫn chấm: + Thí sinh nêu được tấm lòng và lối sống của Bác (như các ý ở đáp án) hoặc có cách diễn đạt tương đương: cho 0,75 điểm. + Thí sinh nêu được khoảng 1/2 số ý: cho 0,5 điểm. + Thí sinh chỉ nêu được sơ lược một vài cụm từ gần nghĩa: 0,25 điểm. Lưu ý: Thí sinh trả lời các ý trong Đáp án bằng các từ ngữ/cách diễn đạt tương đương vẫn cho điểm tối đa. 4 Nhận xét về tình cảm của tác giả đối với vị lãnh tụ kính yêu được thể hiện 1,00 trong đoạn trích: - Trân trọng tấm lòng và công ơn trời biển của Bác đối với đất nước và nhân dân. - Cảm phục trước lối sống giản dị và thanh cao của Bác. - Cảm thấy tư tưởng, đạo đức và phong cách sống của Người mãi mãi là nguồn ánh sáng soi đường cho dân tộc qua mọi thế hệ. - Cảm thấy tiếc thương và đau xót vô hạn khi Bác đã ra đi về cõi vĩnh
3. d. Chính tả, ngữ pháp 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp. e. Sáng tạo 0,25 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. Hướng dẫn chấm: Thí sinh huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản thân để bàn luận về tư tưởng, đạo lí;có cách nhìn riêng, mới mẻ về vấn đề nghị luận; có sáng tạo trong diễn đạt, lập luận, làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh, đoạn văn giàu sức thuyết phục. 2 Phân tích hình tượng nhân vật Tràng trong đoạn trích từ tác phẩm Vợ 5,0 nhặt của Kim Lân. Từ đó, nhận xét về cách nhìn của nhà văn về vẻ đẹp của người lao động. a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận 0,25 Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề. Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu toàn bộ bài làm (hoặc phần Thân bài) chỉ có 1 đoạn văn. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0,50 Hình tượng nhân vật Tràng thể hiện trong đoạn trích nêu ở đề bài. Hướng dẫn chấm: - Thí sinh xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,50 điểm. - Thí sinh xác định chưa đầy đủ vấn đề nghị luận: 0,25 điểm. c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau: * Giới thiệu khái quát về tác giả Kim Lân (0,25 điểm), tác phẩm “Vợ nhặt” 0,50 và đoạn trích nêu ở đề bài (0,25 điểm) * Phân tích hình tượng nhân vật Tràng trong đoạn trích: 1,75 - Trong buổi sáng đầu tiên sau khi có vợ, Tràng thực sự thấy cuộc đời mình từ đây đã thay đổi hẳn: “Trong người êm ái lửng lơ như vừa ở trong giấc mơ đi ra”. - Niềm hạnh phúc lớn quá, đột ngột quá khiến anh “vẫn còn ngỡ ngàng như không phải”. - Rồi cái “ngỡ ngàng” dịu ngọt vô hình kia cũng nhanh chóng trở thành niềm vui hữu hình cụ thể: + Tràng “chợt nhận ra xung quanh mình có cái gì vừa thay đổi mới mẻ, khác lạ”. + Nhìn quang cảnh gia đình sạch sẽ và ấm áp do bàn tay của người vợ và người mẹ, anh cảm thấy “thấm thía cảm động”. - Dường như tác giả cũng lắng lòng chia sẻ niềm hạnh phúc đối với nhân vật của mình: “Bỗng nhiên hắn thấy hắn thương yêu gắn bó với cái nhà của hắn lạ lùng. Hắn đã có một gia đình. Hắn sẽ cùng vợ sinh con đẻ cái ở đấy. Cái nhà như cái tổ ấm che mưa che nắng”. Đó là một điều thật bình dị
4. + Thí sinh nhận xét còn sơ lược: cho 0,25 điểm. d. Chính tả, ngữ pháp 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt Lưu ý: Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp. e. Sáng tạo 0,50 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. Hướng dẫn chấm: Thí sinh biết vận dụng lí luận văn học trong quá trình phân tích, đánh giá; biết so sánh với các tác phẩm khác để làm nổi bật nét đặc sắc của truyện ngắn Kim Lân; biết liên hệ vấn đề nghị luận với thực tiễn đời sống; văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc. + Đáp ứng được 2 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm. + Đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,25 điểm. ĐIỂM TOÀN BÀI THI: I + II = 10,00 điểm Hết