Đề thi thử Tốt nghiệp THPT lần 1 môn Ngữ văn - Năm học 2022-2023 - Trường THPT Thị xã Quảng Trị (Có đáp án)

Nội dung text: Đề thi thử Tốt nghiệp THPT lần 1 môn Ngữ văn - Năm học 2022-2023 - Trường THPT Thị xã Quảng Trị (Có đáp án)

1. SỞ GD-ĐT QUẢNG TRỊ KỲ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2023 (LẦN I) TRƯỜNG THPT THỊ XÃ QUẢNG TRỊ Bài thi: NGỮ VĂN Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề (Đề thi có 02 trang) Họ và tên học sinh: . Lớp: I. ĐỌC HIỂU (3.0 điểm) Đọc bài thơ: NÓI VỚI CON NGÀY TỐT NGHIỆP Nhớ nhé, chàng trai của papa, Hôm nay là dòng sông, ngày mai là biển rộng Nếu dám bước qua đám đông hỗn loạn Sẽ thấy được chân trời Không bao giờ được quên ơn ai Nhưng phải quên ngay điều vừa làm vui người khác Người thật sự giỏi phải lẫn vào đám đông Chứ không nổi bần bật như con công sặc sỡ Nếu đang còn nghèo thì cũng đừng nên sợ Vì nghèo ở đâu, là giàu ở đó Còn định quyết đi theo nghiệp chữ Đừng bằng lòng làm người trung bình, buồn lắm nhé, con. (Trần Hữu Việt, Thơ Hữu Việt: Đừng bằng lòng làm người trung bình, buồn lắm nhé, con!, nguồn : ,13.04.2022) Thực hiện yêu cầu sau: Câu 1. Bài thơ trên được viết theo thể thơ gì? Câu 2. Trong bài thơ, người cha nhắc con “không bao giờ được quên” điều gì và “phải quên ngay” điều gì? Câu 3. Những câu thơ dưới đây khiến anh/chị hiểu như thế nào về điều người cha muốn nói với con ? Người thật sự giỏi phải lẫn vào đám đông Chứ không nổi bần bật như con công sặc sỡ Câu 4. Những bài học về lẽ sống anh/chị rút ra sau khi đọc bài thơ. II. LÀM VĂN (7,0 điểm) Câu 1 (2,0 điểm) Từ nội dung bài thơ ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) bày tỏ suy nghĩ của anh/chị về vấn đề sống là hành động. Câu 2 (5.0 điểm) Trong Người lái đò Sông Đà, nhà văn Nguyễn Tuân viết: Còn xa lắm mới đến cái thác dưới. Nhưng đã thấy tiếng nước réo gần mãi lại réo to mãi lên. Tiếng nước thác nghe như là oán trách gì, rồi lại như là van xin, rồi lại như là khiêu khích, giọng gằn mà chế nhạo. Thế rồi nó rống lên như tiếng một ngàn con trâu mộng đang lồng lộn giữa rừng vầu rừng tre nứa nổ lửa, đang phá tuông rừng lửa, rừng lửa cùng gầm thét với đàn trâu da cháy bùng bùng. Tới cái thác rồi. Ngoặt khúc sông lượn, thấy sóng bọt đã trắng xoá cả một chân trời đá. Đá ở đây từ ngàn năm vẫn mai phục hết trong lòng sông, hình như mỗi lần có chiếc thuyền nào xuất hiện ở quãng ầm ầm mà quạnh hiu này, mỗi lần có chiếc nào nhô vào đường ngoặt sông là một số hòn bèn nhổm cả dậy để vồ lấy thuyền. Mặt hòn đá nào trông cũng ngỗ ngược, hòn nào cũng nhăn nhúm méo mó hơn cả cái mặt nước chỗ này. Mặt sông rung rít lên như tuyếc-bin thuỷ điện nơi đáy hầm đập. Mặt sông trắng xoá càng làm bật rõ lên những hòn những tảng mới trông tưởng như nó đứng nó ngồi nó nằm tuỳ theo sở thích tự động của đá to đá bé. Nhưng hình như Sông Đà đã giao việc cho mỗi hòn. Mới thấy rằng đây là nó bày thạch trận trên sông. Đám tảng đám hòn chia làm ba hàng chặn ngang trên sông đòi ăn chết cái thuyền, một cái thuyền đơn độc không còn biết
2. SỞ GD-ĐT QUẢNG TRỊ KỲ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2023 (LẦN I) TRƯỜNG THPT THỊ XÃ QUẢNG TRỊ ĐÁP ÁN - THANG ĐIỂM ( Đáp án 04 trang) Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 3,0 1 Thể thơ: Tự do 0,75 Hướng dẫn chấm: - HS trả lời như đáp án: 0,75đ - HS trả lời sai hoặc không trả lời: không cho điểm 2 Trong bài thơ, người cha nhắc con "không bao giờ được quên ơn ai" và 0,75 "phải quên ngay điều vừa làm vui người khác". Hướng dẫn chấm: - HS trả lời được 2 ý: 0,75đ - HS trả lời được 1 ý: 0,5đ 3 Những câu thơ : " Người thật sự giỏi phải lẫn vào đám đông/ Chứ không 1,0 nổi bần bật như con công sặc sỡ" là lời nhắc của người cha đối với con: người giỏi thật sự là người biết khiêm tốn, khiêm nhường, hòa đồng ("lẫn vào đám đông"), chứ không phải là kẻ chỉ biết khoe khoang, phô diễn vẻ bề ngoài màu mè, hình thức ("như con công sặc sỡ") Hướng dẫn chấm: - HS trả lời được 2 ý: 1.0đ - HS trả lời được 1 ý : 0,5đ 4 Bài học về lẽ sống: 0,5 - Hãy hành động để vượt qua thử thách trong cuộc sống. - Luôn biết ơn những người đã giúp đỡ và hi sinh cho ta. - Người giỏi thật sự phải biết khiêm tốn, hòa đồng. - Sống có mục tiêu cao đẹp và quyết tâm theo đuổi đuổi mục tiêu đặt ra. Hướng dẫn chấm: - HS trả lời được 3- 4 ý: 0,5đ - HS trả lời được 1- 2 ý : 0,25đ II LÀM VĂN 7,0 1 Viết đoạn văn trình bày suy nghĩ của anh/chị về vấn đề sống là hành 2,0 động a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn 0,25 Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - hợp, móc xích hoặc song hành b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Suy nghĩ về vấn đề sống là hành 0,25 động. c. Triển khai vấn đề nghị luận Học sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ suy nghĩ về vấn đề sống là hành động. Có thể theo hướng sau: * Giải thích: - Hành động là những hoạt động của con người trong công việc nhằm đạt đến mục đích, ý nguyện của mình. Dám hành động là dám tiến hành
3. Hướng dẫn chấm: HS huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản thân khi bàn luận; có cái nhìn riêng, mới mẻ về vấn đề; có sáng tạo trong diễn đạt, lập luận, làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh, đoạn văn giàu sức thuyết phục. 2 Anh/Chị hãy phân tích đoạn trích trên; từ đó, nhận xét về nét đặc sắc 5,0 trong nghệ thuật miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên và vẻ đẹp con người của nhà văn Nguyễn Tuân ở tác phẩm này. a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận 0,25 Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0,5 Phân tích đoạn trích trong tác phẩm Người lái đò sông Đà với 2 hình ảnh: Thiên nhiên sông Đà và người lái đò; từ đó, nhận xét về nét đặc sắc trong nghệ thuật miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên và vẻ đẹp con người của nhà văn Nguyễn Tuân. c. Triển khai vấn đề nghị luận Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau: c1. Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Tuân, tác phẩm Người lái đò 0,5 sông Đà, đọan trích và vấn đề cần nghị luận. c2. Phân tích đoạn trích: 2,0 * Nội dung: Đoạn trích đã khắc họa sinh động hình tượng sông Đà và người lái đò. - Hình tượng sông Đà: + Tác giả miêu tả như một nhân vật với những đặc điểm: Hùng vĩ, hung bạo đến mức độc hiểm với ba vòng vây thạch trận có vô số cửa tử nhưng rất ít cửa sinh (Phân tích, chứng minh qua chi tiết). - Hình tượng người lái đò: + Tác giả miêu tả như một vị tướng trí dũng song toàn, dạn dày kinh nghiệm, với một vẻ đẹp tài hoa, nghệ sĩ trên sông nước Đà giang nhưng cũng vô cùng bình dị, khiêm nhường (Phân tích, chứng minh qua chi tiết). * Nghệ thuật: + Sử dụng nghệ thuật nhân hóa, kiến thức đa ngành sâu rộng, ngôn ngữ giàu tính hình tượng, câu văn giàu nhịp điệu để miêu tả sông Đà như một sinh thể sống động, một nhân vật trữ tình với những cá tính rõ nét: Rất hùng vĩ mà cũng rất hung bạo, hiện thân của thứ kẻ thù số một của con người. + Nghệ thuật tạo tình huống đầy thử thách, đặt con người trong mối qua hệ sinh tử với thiên nhiên để làm nổi bật những phẩm chất tốt đẹp của người lao động * Đánh giá: 0,5 - Hình tượng sông Đà tiêu biểu cho vẻ đẹp hùng vĩ dữ dội của thiên nhiên Tây Bắc qua cảm nhận của cái tôi uyên bác, giàu tính thẩm mĩ,